ဂႏၶမာပန္းစိုက္ပ်ိဳးနည္း
===============
၁။ နိဒါန္း
အေရာင္အေသြး စံုလင္လွေသာ ဂႏၶမာပန္းသည္ ျမင္သူတိုင္းက သေဘာက် ႏွစ္ျခိဳက္ေသာ ပန္းျဖစ္ပါ သည္။ ဂႏၶမာပန္းသည္ ကမၻာတြင္ တန္ဖိုးထား အျမတ္တႏိုး သံုးစြဲျပီး စီးပြားျဖစ္ ထုတ္လုပ္ စိုက္ပ်ိဳးေသာပန္း ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဂႏၶမာပန္းအား ဘုရားပန္းအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ အိမ္တြင္း၊ အလွဴ မဂၤလာေဆာင္၊ အခမ္းအနားမ်ားတြင္ အလွပန္းအိုးအျဖစ္လည္းေကာင္း ႏွစ္ျခိဳက္စြာ သံုးစြဲၾကေသာ ပန္းျဖစ္ပါသည္။ အေရာင္ေသြး စံုလင္ေသာ ဂႏၶမာပန္းမ်ားကို စိုက္ပ်ိဳးျခင္းသည္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း စီးပြားျဖစ္ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။
၂။ မ်ိဳး
ဂႏၶမာပန္းမ်ားတြင္ မ်ိဳးကြဲေပါင္း မ်ားစြာရွိသည္။ ပန္းမ်ိဳးမ်ားအား ပန္းပြင့္၏ပံုစံ၊ ပန္းပြင့္၏အေရာင္၊ အပင္ အရြယ္အစားေပၚ မူတည္၍ အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိသည္။ ဆန္းမားျဖဴ၊ ဆန္းမားဝါ၊ လပ္ကီးျဖဴ၊ လက္ကီးနီ၊ ေရႊစိမ္း၊ ကီလို၊ ေၾကြျဖဴ၊ ေၾကြဝါ၊ ခ်က္စိမ္း၊ ပုလဲျဖဴမွအစ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း စိုက္ပ်ိဳးေနေသာ ဂႏၶမာပန္းမ်ိဳးမ်ား မ်ားစြာရွိသည္။
အဓိကအားျဖင့္ ေမလေနာက္ပိုင္းတြင္ စိုက္ပ်ိဳးရမည့္မ်ိဳးႏွင့္ ေအာက္တိုဘာလ ေနာက္ပိုင္းတြင္ စိုက္ပ်ိဳးရမည့္ မ်ိဳးမ်ား ျဖစ္သည္။အၾကမ္းအားျဖင့္ ဆန္းမား၊ လပ္ကီး၊ မ်ိဳးမ်ားကို ေမလေနာက္ပိုင္းႏွင့္ ေအာက္တိုဘာလေနာက္ပိုင္းတြင္ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ပါသည္။
၃။ ရာသီဥတု
ဂႏၶမာပန္းသည္ ေန႕တာတိုအပင္ ( Short Day Plant) ျဖစ္ပါသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ပင္ပိုင္းၾကီးထြားရန္ အတြက္ ေန႕တာရွည္ရန္ လိုအပ္ျပီး ပန္းပြင့္ရန္အတြက္ ေန႕တာတိုရန္ လိုအပ္သည္။ အပင္ၾကီးထြားမႈႏွင့္ ပန္းပြင့္မႈအေပၚ အပူခ်ိန္ႏွင့္ အလင္းေရာင္သည္ လႊမ္းမိုးသည္။
ပင္ပိုင္းၾကီးထြားရန္အတြက္ ေနေရာင္ျခည္ အျပည့္အဝႏွင့္ေန႕တာရွည္ျပီး ျမင့္မားေသာအပူခ်ိန္ ၂၀-၂၈ ဒီဂရီိိ ဆဲလ္ဆီးယပ္ လိုအပ္ပါသည္။ ပန္းပြင့္ရန္အတြက္ ေန႕တာတိုျပီး နိမ့္က်ေသာ အပူခ်ိန္ ၁၀-၂၈ ဒီဂရီ ဆဲလ္ဆီးယပ္ လိုအပ္ပါသည္။ စိုက္ပ်ိဳးျဖစ္ထြန္းမႈ အေကာင္းဆံုး အေျခအေနမွာ ေန႕အပူခ်ိန္ ၂၀-၂၈ ဒီဂရီ ဆဲလ္ဆီးယပ္ ႏွင့္ ည အပူခ်ိန္ ၁၅-၂၀ ဒီဂရီ ဆဲလ္ဆီးယပ္တြင္ ျဖစ္ပါသည္။ ဂႏၶမာအပင္သည္ မနက္ခင္း ေနေရာင္ျခည္ ၅-၆ နာရီၾကား ေန႕စဥ္ ရရွိရန္ လိုအပ္သည္။
၄။ ေျမ
ဂႏၶမာပန္းပင္ စိုက္ပ်ိဳးရန္အတြက္ ေျမခ်ဥ္ငန္ဓာတ္ ၆.၅-၇.၅ သဲႏႈန္းေျမအမ်ိဳးအစား ေရစီးဆင္းမႈ ေကာင္းမြန္ေသာ ေရမဝပ္ေသာ ေျမျဖစ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။
၅။ စိုက္ပ်ိဳးနည္း
စိုက္ပ်ိဳးရန္အတြက္ မိမိၾကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ မ်ိဳးမ်ားကို မစိုက္ပ်ိဳးခင္ မ်ိဳးပ်ိဳးပင္ေရာင္းခ်သူမ်ားမွ ၾကိဳတင္မွာယူ စိုက္ပ်ိဳးၾကပါသည္။ ဂႏၶမာပန္းမ်ားကို စိုက္ခင္းမ်ား၊ မွန္လံုအိမ္မ်ား ႏွင့္ အိုးမ်ားထဲတြင္ စိုက္ပ်ိဳးၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စိုက္ခင္းမ်ားျဖင့္ အမ်ားဆံုး စိုက္ပ်ိဳးၾကသည္။ မိမိလိုခ်င္ေသာ ပန္းပြင့္အေနအထားေပၚ မူတည္ျပီး ပင္ၾကားအကြာအေဝး ၈ လက္မ မွ ၁၈-၂၄ လက္မ ထား၍ စိုက္ပ်ိဳးၾကပါသည္။ မိမိ စိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္ရန္ ရည္ရြယ္ေသာ ပန္းပြင့္အမ်ိဳးအစား တစ္ပြင့္တည္းၾကီး၍ အရည္အေသြး ရွိေသာပန္း၊ ပေဒသာ အခိုုင္လိုက္ အပြင့္မ်ားေသာ ပန္းခိုင္မ်ား စသျဖင့္ ရရွိလိုေသာ ပန္းအေနအထား မူတည္ျခင္းျဖစ္သည္။
စိုက္ပ်ိဳးမည့္ေျမေနရာအား ထယ္ႏွစ္စပ္ထိုး၍ စိုက္ေဘာင္မ်ားကို ျပင္ဆင္ရပါမည္။ ေကာင္းစြာေဆြးေျမ့ ေသာ သဘာဝေျမေဆြးမ်ားကို ေျမျပင္ခ်ိန္တြင္ မိမိေျမ အမ်ိဳးအစားေပၚ မူတည္ျပီး ထည့္ေပးရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ေျမခံအျဖစ္ N:P:K ဓာတ္ေျမဩဇာတြင္ P ႏွင့္ K မ်ားေသာ ဓာတ္ေျမဩဇာ ထည့္ေပးရန္ လိုအပ္ပါသည္။
ေကာင္းစြာေဆြးေျမ့ေသာ ႏြားေခ်းေဆြးအား ၂၀-၂၅ tan/ha ( ၈ တန္/ဧက) ထည့္သြင္းေပးရန္ လိုအပ္ပါသည္။ တစ္ဧကတြင္ ၂၀ ကီလိုဂရမ္ (N) (၁၈ ပိႆာ) ယူရီးယားဓါတ္ေျမဩဇာ ၊ ၆၄ ကီလို ဂရမ္ (P2O5) (၃၈.၄ ပိႆာ)၊ တီစူပါဓါတ္ေျမဩဇာ ၊ ၃၂ ကီလိုဂရမ္ (K2O)(၁၉.၂ ပိႆာ) ပိုတက္ဓာတ္ေျမဩဇာ တို႕အား ေျမခံအျဖစ္ထည့္သြင္းရန္ လိုအပ္ပါသည္။
စိုက္ျပီး ၁၅ ရက္သားတြင္ ႏြားေခ်းေဆြး တစ္ျပည္ ေရ ၂ ဂါလံျဖင့္ ပ်စ္ပ်စ္ေရေဖ်ာ္ျပီး ေဖ်ာ္ရည္ တစ္ဆေရ ၁၀ ဆျဖင့္ ေလာင္းေပးျခင္း(သို႕) ႏွမ္းဖတ္ တစ္ပိသာ ႏြားေခ်း ၂ ျပည္ (ႏြားေခ်းမထည့္လိုပါက ယူရီးယား ႏို႕ဆီဘူး ၁ ဘူး) ေရ ၂ ဂါလံျဖင့္ (၃-၄) ရက္ အပုပ္စိမ္ထားေသာ အပုပ္ရည္ တစ္ဆ ေရ ၁၀ ဆ ျဖင့္ ေဖ်ာ္ေလာင္းျခင္း ျပဳလုပ္ပါ။
စိုက္ျပီးသည္မွ (၅) ပတ္အတြင္း (၁၅) ရက္အၾကာ ေျမဩဇာအရည္ စတင္ေလာင္းသည္မွ စတင္၍ (၁-၂) ပတ္တစ္ခါ ႏြားေခ်းေဆြးအရည္ (သို႕) အပုပ္ရည္ကို ေဖ်ာ္ေလာင္းပါ။ ႏြားေခ်းေဆြးရည္ (သို႕) ႏွမ္းဖတ္ပုပ္ရည္ေလာင္းရန္ အခက္ခဲရွိေသာ စိုက္ခင္းေနရာမ်ားတြင္ ယူရီးယားေျမဩဇာကို ေျမၾကီးထဲသို႕ ထည့္သြင္းျခင္းထက္ အပင္သို႔ေရေဖ်ာ္ျဖန္းျခင္းကို ပင္ပိုင္း ၾကီးထြားသည့္ကာလ ( စိုက္ျပီးသည္မွ (၅) ပတ္ အတြင္း) ႏွစ္ပတ္ တစ္ၾကိမ္ ျပဳလုပ္ရပါမည္။
အဖူးဝင္လာသည့္အခ်ိန္ အပြင့္အားေပး ေဟာ္မုန္းကို ျဖန္းႏိုင္ပါသည္။ ေျမဩဇာေဖ်ာ္ရည္ (ႏြားေခ်း(သို႕) ၾကက္ေခ်း ေဖ်ာ္ရည္ (သို႕) အပုပ္ရည္) ျပဳလုပ္ျပီး ေလာင္းရန္ အဆင္ေျပေသာ စိုက္ခင္းမ်ားတြင္ ေျမဩဇာ အရည္အား စိုက္ျပီး ၁၅ရက္သားမွ အပြင့္ပြင့္သည္အထိ (၁-၂) တစ္ၾကိမ္ ေလာင္းရပါမည္။
ထို႕အျပင္ (P2O5) ႏွင့္ (K2O) တို႕ အခ်ိဳးအစားအရ ပိုမိုပါဝင္ေသာ ရြက္ျဖန္းေျမဩဇာမ်ား ျဖန္းျခင္းကို (၂) ပတ္ တစ္ၾကိမ္ျဖန္းေပးျခင္းကို ေျမဩဇာအရည္မ်ား ျပဳလုပ္သံုးစြဲရန္ အဆင္မေျပေသာ စိုက္ခင္းမ်ားတြင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါသည္။
အရြက္ျဖန္းေဆးကို မသံုးဘဲ ေျမၾကီးထဲကိုသာ ထည့္သြင္းမည္ဆိုပါက N:P:K ဓာတ္ေျမဩဇာ ဝ.၅း၁း၁ ရွိေသာ ကြန္ေပါင္း ေျမဩဇာကို ၂ ေပ ခြဲ _ ၁၈ ေပ ရွည္ေသာ စိုက္ေဘာင္တြင္ တစ္ျပည္ခြဲႏႈန္းျဖင့္ အပင္ တစ္လသားအရြယ္ေပါင္းလိုက္ေသာ အခ်ိန္တြင္ ထည့္သြင္းေပးရပါမည္။ ေကာင္းစြာေဆြးေျမ႕ေသာ ႏြားေခ်းေဆြး ေျမေဆြးမ်ားအား ထည့္သြင္းေပးျခင္းကို ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ပါသည္။ ဂႏၶမာပန္းသည္ ေျမေဆြးမ်ား ေပါၾကြယ္ေသာ ေျမကို ပိုမို ၾကိဳက္ႏွစ္သက္ၾကပါသည္။
၆။ အပင္ျပဳစုနည္း
စိုက္ပ်ိဳးျပီး ၅ ပတ္အၾကာတြင္ နုိက္ထရိုဂ်င္ ေျမဩဇာလြန္ကဲစြာေကြ်းျခင္း မျပဳလုပ္ရပါ။ K ပါဝင္မႈ မ်ားေသာေျမဩဇာကို ပန္းပြင့္အေရာင္ အရည္ေသြးေကာင္းမြန္ေစရန္၊ ပင္စည္ သန္မာေစရန္အတြက္ ထည့္သြင္းေပးရမည္။ ရြက္ျဖန္းအေနျဖင့္ Zn ႏွင့္ Mg ပါေသာ ရြက္ျဖန္းေျမဩဇာမ်ားကိုလည္း ပက္ျဖန္း ႏိုင္ပါသည္။
စိုက္ေဘာင္မ်ားအား မၾကာခဏေရသြင္းေပးျခင္းျဖင့္ စိုထိုင္းဆ ျမင့္ေစႏိုင္၍ အပင္မွ ၾကိဳက္ႏွစ္သက္ ေသာ္လည္း ေရဝပ္ျခင္းကို မၾကိဳက္ပါ။ စိုက္ျပီးသည္မွ ပထမ တစ္လအတြင္း တစ္ပတ္ႏွစ္ၾကိမ္ ေရဝေအာင္ သြင္းေပးရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း တစ္လေက်ာ္ပါက တစ္ပတ္တစ္ၾကိမ္ (မိမိေဒသ ရာသီဥတုေပၚ မူတည္၍) ေရသြင္းေပးရပါမည္။
စိုက္ပ်ိဳးျပီးသည္မွ တစ္လအၾကာတြင္ လက္ေပါင္းလိုက္ျခင္း စတင္ျပဳလုပ္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ အပင္သက္တမ္း တစ္ေလ်ာက္ေပါင္းကို ႏွိမ္နင္းႏိုင္ျခင္းသည္ ပိုးေရာဂါ ကင္းစင္ကာ အပင္ၾကီးထြားမႈ အတြက္ အေထာက္အကူျပဳ သကဲ႕သို႕ ပန္းပြင့္အထြက္ကိုလည္း တို္းေစပါသည္။
အပင္မွ ထိပ္ညႊန္႕ေခါင္ႏွိမ္ျခင္း (ပံု ၂) ကို စိုက္ျပီး တစ္လအၾကာတြင္ ျပဳလုပ္၍ ေဘးအညႊန္႕မ်ား ထြက္လာမည္။ ထြက္ရွိလာေသာ အညႊန္႔မ်ားမွ မိမိ ရယူလိုေသာ ပန္းပြင့္အေနအထားႏွင့္ ေရြးခ်ယ္ထားေသာ မ်ိဳးကို မူတည္ျပီး ၾကားညႊန္႕မ်ား(ပံု ၁)ကို အပတ္စဥ္ ဖယ္ရွားျခင္းကို ျပဳလုပ္ရပါမယ္။ အပင္ ၾကၤီးထြားလာသည္ႏွင့္အမွ် ထားရွိေသာ ေဘးကိုင္းမ်ား ယိုင္လဲက်ိဳးျခင္းမရွိေစရန္ ဝါးတန္းမ်ားျဖင့္ ထိန္းေပးရမည္။ (ပံု၃)
၇။ ပိုးေရာဂါမ်ား
ပ်၊ ျဖဳတ္၊ ရြက္ထြင္းပိုး၊ ရြက္စားပိုး၊ ရြက္လိပ္ပိုး၊ သရစ္ပိုးမ်ား က်ေရာက္တတ္ပါသည္။ ai.imidacloprid odku Lambda-cyhalothrin ပါဝင္ေသာပင္လံုးျပန္႕ ပိုးသတ္ေဆး မ်ားသံုးစြဲႏိုင္ပါသည္။
အျမစ္ပုပ္၊ရြက္ေျပာက္ေရာဂါ၊ပင္ညိႈးေရာဂါ၊ သံေခ်းေရာဂါ၊ မိုစိတ္ေရာဂါ၊ အပင္ပုေရာဂါ၊ Powdery mildew ေရာဂါမ်ား က်ေရာက္တတ္ပါသည္။ မိႈေရာဂါကို Sulphur သို႕Copper ပါေသာမိႈသတ္ေဆးကို္ သံုးစြဲႏွိမ္နင္းႏိုင္ပါသည္။
၈။ ခူးဆြတ္ျခင္း
ေရြးခ်ယ္စိုက္ပ်ိဳးသည့္မ်ိဳးအလိုက္ ပန္းစပြင့္သည္မွ ၄ ရက္ျခားတစ္ၾကိမ္ ခူးဆြတ္ႏိုင္ပါသည္။ ပန္းပြင့္ အေနအထား ေဈးကြက္ အနီးအေဝးေပၚ မူတည္၍ မနက္ခင္း ေအးေသာအခ်ိန္တြင္ ခူးဆြတ္သင့္ပါသည္။
၉။ ျပန္လည္မ်ိဳးရယူျခင္း
နည္း (၂) နည္းျဖင့္ မ်ိဳး ျပန္လည္ရယူႏိုင္ပါသည္။ (၁) အျမစ္ေဘးမွထြက္လာေသာ သားတက္မွ မ်ိဳးပ်ိဳးပင္ ရယူျခင္း ႏွင့္ (၂) က်န္းမာသန္စြမ္းေသာ အပင္ထိပ္ညႊန္႕မွ ျဖတ္၍ အျမစ္ေဖာက္ ပ်ိဳးပင္ျပဳလုပ္ျခင္း တို႕ျဖစ္ပါသည္။
စိုက္ပ်ိဳးသူမ်ားမွာ ပထမနည္းကို အသံုးျပဳ၍ မ်ိဳးျပန္လည္ရယူၾကပါသည္။ ပထမနည္းမွ ပ်ိဳးပင္မ်ားအား ပ်ိဳးေဘာင္မ်ားတြင္ ထပ္မံပ်ိဳးေထာင္ျခင္းမျပဳလုပ္ဘဲ စိုက္ေဘာင္မ်ားသို႔ တိုက္ရိုက္စိုက္ပ်ိဳးၾကကာ ပ်ိဳးေထာင္ျခင္းသည္ ကုန္က်စရိတ္ေလ်ာ့က်ေစပါသည္။
ပထမနည္းမွာ မိမိစိုက္ခင္းမ်ားတြင္ စိုက္ပ်ိဳးခူးဆြတ္ျပီးေသာပန္းပင္မ်ားကို ေျမၾကီးမွ၁၀-၁၅စင္တီမီတာ အျမင့္ထိျဖတ္ပါ။ ပန္းပြင့္ခူးျပီးခ်ိန္ ဇန္နဝါရီ-ေဖေဖၚဝါရီလမ်ားတြင္ အပင္ကိုေရသြင္းပါ။ ေျမဩဇာေကြ်းပါ။ အပင္ေျခမွ သားတက္မ်ား ထြက္လာမည္။ သားတက္အပင္ငယ္မ်ား ၁၀-၁၅စင္တီမီတာ အျမင့္ေရာက္ ခ်ိန္ သန္႕ရွင္းေသာ ဓားထက္ထက္ျဖင့္ ျဖတ္ပါ။ ပ်ိဳးေဘာင္ျပဳလုပ္၍ ျပန္လည္စိုက္ပ်ိဳးထားပါ။ ပ်ိဳးေဘာင္တြင္ တစ္လအၾကာ စိုက္ခင္းသို႕ေျပာင္းေရြ႕စိုက္ပ်ိဳးပါ။ ( ဝယ္ယူခ်ိန္ စိုက္ပ်ိဳးရန္အသင့္ ပ်ိဳးပင္မ်ားျဖစ္လာပါ သည္။)
ဒုတိယနည္းမွာ က်န္းမာသန္းစြမ္းေသာ မိခင္အပင္မွ ထိပ္ညႊန္႕မ်ား ၇-၅ စင္တီမီတာျဖတ္ပါ။ သဲေဘာင္ကို အရိပ္ေအာက္တြင္ျပဳလုပ္ပါ။ ျဖတ္ထားေသာအညႊန္႕မ်ားအား ေကာ့ပါးပါေသာမိႈသတ္ေဆးႏွင့္ခဏစိမ္ပါ။ ျပီးရင္ သဲေဘာင္ေပၚ ပ်ိဳးပါ။ သဲေဘာင္ေပၚတစ္ရက္ ေရ ၄-၅ ၾကိမ္ေလာင္းပါ။ ၂-၃ ပတ္ ၾကာေသာအခါ အျမစ္ထြက္လာမည္။ ပ်ိဳးေဘာင္ျပဳလုပ္ျပီး ပ်ိဳးေထာင္ထားျပီး စိုက္ေဘာင္သို႕ ေျပာင္းေရြ႕စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ပါသည့္ ပ်ိဳးပင္မ်ား ရရွိမည္ျဖစ္ပါသည္။ ေမလတြင္ စိုက္ပ်ိဳးေသာ အပင္မ်ားမွ တစ္လအၾကာ ဇြန္လတြင္ အညႊန္႕ျဖတ္သည့္အခါ ဒုတိယနည္းကို အသံုးျပဳမ်ိဳးရယူကာ ျပန္လည္ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ပါသည္။
ပထမနည္းျဖင့္ ပ်ိဳးပင္မ်ား ရယူစိုက္ပ်ိဳးၾကျခင္းကို ပိုမိုသံုးစြဲၾကပါသည္။ သက္တမ္း အပင္ပ်ိဳးပင္ထုတ္လုပ္သည္မွအစ ပန္းပြင့္သည္အထိ ဂႏၶမာပန္းပင္၏သက္တမ္းမွာ မ်ိဳးအလိုက္ ၆လအထိ ၾကာျမင့္ႏိုင္ပါသည္။
ေအးသႏာၱစိုး
